22 Jul
Ergenlik Dönemi için Beslenme Önerileri
Ergenlik dönemi birey için de, ebeveynler için de oldukça zorlu geçen bir dönemdir. Birey bu dönemde hem fiziksel anlamda, hem ruhsal anlamda, hem de zihinsel anlamda büyük değişimler geçirir. Süreç, doğal olarak beslenmeye de etki eder. Her ne olursa olsun ergenlik dönemindeki bireyin sağlıklı beslenme alışkanlıklarından uzaklaşmasının önüne geçilmesi gerekir. Gerekli görülürse bir diyetisyen yardımı da alınabilir. Ergenlik dönemi için bireye özel beslenme önerileri verilir ve bireyin yaşam kalitesini arttırmak adına hayat tarzında birtakım düzenlemeler yapılabilir. Sağlıklı düzenlemeler bireyin ruhsal gelişimine, fiziksel gelişimine ve zihinsel gelişimine katkı sağlamasının yanı sıra özellikle okulunda daha başarılı bir birey haline gelmesine de yardımcı olabilir. Ergenlik dönemi için beslenme önerileri her daim çok önemlidir.
Ergenlik döneminin temel özellikleri nelerdir?
Ergenlik biraz geçiş dönemi olması, biraz da pek çok değişimin yaşandığı bir dönem olması sebebiyle hem bireylere hem de ebeveynlere epey zorluk çıkartır. Süreçte birey, fiziksel anlamda, sosyal anlamda, ruhsal anlamda ve biyokimyasal anlamda çok yoğun ve hızlı bir büyüme içerisinde olur. Genellikle ergenlik dönemi 12 yaş ile 18 yaş arasını kapsar. Ergenlik döneminin başlama zamanı kızlar ile erkekler arasında farklılık gösterebilir. Diğer pek çok konu gibi ergenlikte beslenme de bir hayli önemlidir.
Ergenlik döneminde bireyler her zamankinden çok daha fazla ve çok daha hızlı büyürler ve bu durum onların enerjiye ve çeşitli besin öğelerine çok daha fazla ihtiyaç duymalarına neden olur. Dolayısıyla ergenlik döneminde olan bir genç beslenme açısından kendisiyle akran olmayan kişilerden büyük farklılıklar gösterebilir, bu oldukça doğaldır.
Ergenlik döneminin psikolojik açıdan beslenmeye etkileri nelerdir?
Ergenlik döneminde, bireylerin ruhsal ve psikolojik anlamda da birtakım dalgalanmalar yaşaması sebebiyle yeterli ve dengeli beslenme konusunda dikkatli davranmama riskleri ortaya çıkabilir. Bu noktada hem ebeveynlere hem de okuldaki öğretmenlere büyük görevler düşer. Eğer ebeveyn ve öğretmen çocuğa tam olarak yardımcı olamazsa diyetisyen tarafından profesyonel yardım alınması oldukça etkili olacaktır. Alınan yardım ile sağlanan yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığı sayesinde çocuğun ileriki dönemlerde beslenme nedeni ile olumsuzluk yaşama ihtimali azaltılabilir.
Ebeveynler bu süreçte çocuklarında çeşitli yeme bozuklukları halleri ile karşılaşmaya hazırlıklı olmalıdır. Bu yeme bozuklukları her zaman bir sağlık sorununu işaret etmeyebilir, fakat yine de sürekli olarak kontrol altında tutulması faydalı olur.
Ergenlik döneminde ortaya çıkan değişimler nelerdir?
Ergenlik dönemlerinde bireylerde ortaya çıkan en radikal değişimler arasında vücut şekillerindeki değişimler bulunur ve bunlar hormonlara bağlı olarak gelişir. En fazla da vücudun yağ dokusu, kas dokusu ve kemik dokusu değişikliğe uğrar çünkü bu süreç çocukluktan gençliğe geçiş sürecidir. Kız çocuklarının bu dönemde göğüsleri ve kalçaları belirginleşmeye başlar. Erkeklerin ise kalçaları küçülürken vücutları çok daha kaslı ve çok daha az yağlı bir hale gelir.
Ergenlik döneminde ortaya çıkan bir diğer radikal değişiklik ise psikolojik değişikliklerdir ve çocuk ağırlıklı olarak ebeveynleri ile geçinemez bir hale gelebilir. Beslenme alışkanlığı da değişime uğrayabilir ve ergenlikte beslenme daha çok arkadaşlar ile yapılmaya başlanır. Süreçte çeşitli yeme bozuklukları da baş gösterebilir, oysa bu dönemde de yeterli ve dengeli beslenme alışkanlıklarını devam ettirmeye ihtiyaç vardır.
Ergenlik döneminde spor yapan gençlerde nelere dikkat edilmelidir?
Ergenlik dönemlerinde gençlerde spor yapmaya merak da ortaya çıkabilir. Bu oldukça güzel bir durumdur ancak bu durum enerji ihtiyacını da arttıracağı için beslenmeye yansımalıdır. Yani, ergenlik dönemi için beslenme önerileri olarak bireye enerji ihtiyacını tam olarak karşılaması gerektiği öğütlenmelidir. Gerek duyulur ise diyetisyen ile görüşerek ergenlikte beslenme düzenlemesi de yapılabilir. Böylece genç beslenme konusunda sorun yaşamadan hayatına devam edebilir.
Ergenlik döneminde ortaya çıkan yeme bozukluklarında neler yapılması gerekir?
Eğer ki ergenlik dönemlerinde ortaya çıkan yeme bozuklukları zayıflama için yapılıyorsa bunun hemen önüne geçilmesi gerekir çünkü bu süreçte birey hala daha gelişme çağındadır ve sürekli enerjiye ihtiyaç duyar. Dolayısıyla ergenlikte beslenme yolu ile vücudun ihtiyaç duyduğu besin öğeleri sürekli alınmalıdır. Zayıflama amaçlı beslenme programları ancak ergen bireyin hastalık boyutuna varabilecek düzeyde şişmanlık ya da obezite yaşaması halinde yine bir diyetisyen veya uzman denetiminde yapılabilir.
Ergenlik döneminde beslenmeye dikkat edilmezse ne olur?
Ergenlik dönemi için beslenme önerileri konusunda dikkatli davranılmadığı zamanlarda bireyde C vitamini eksikliği ve bağırsak paraziti gibi sorunlar meydana gelebilir. Üstelik bu sorunların devam etmesi başka rahatsızlıklara yol açabilir, bu yüzden ergenlikte beslenme her zaman düzenli olmalıdır.
Ergenlikte beslenme sağlıksız bir şekilde ilerlerler ise bireyde diş çürümesi gibi sorunlar da baş gösterebilir. Diş çürümelerinin ardında, ağırlıklı olarak fazla şeker tüketilmesi, bireyin yetersiz beslenmesi, bireyin dişlerinin bakımına özen göstermemesi ve ağız hijyenine dikkat etmemesi yatar.
Ergenlikte beslenmede nelere dikkat edilmelidir?
Ergenlik döneminde beslenme çok önemlidir, ancak beslenmenin yanı sıra ergen bireylerin fiziksel aktiviteler konusunda da teşvik edilmesi gerekir. Bu dönemlerde oluşturulan aktif yaşam tarzı yetişkinlik dönemlerine de ışık tutar. Aynı zamanda fiziksel aktivitelerde bulunan ergen bireylerde sosyal, bedensel ve zihinsel gelişime ciddi bir katkı gözlenir.
Ergenlik dönemlerinde bireylerin vücut yapılarında, boylarında ve kilolarında sürekli bir değişim olduğu için düzenli olarak kontrol altında tutulmalarında fayda vardır. Bu sayede bireyin beslenme durumu her daim dengeli düzeyde olabilir. Özellikle ergenlik döneminde bulunan bireylerin fast food ve abur cubur yiyeceklere ilgisi bir hayli fazla olur ve bunun önüne geçilmesi gerekir çünkü bu tip yiyecekler sağlıklı beslenme önündeki en büyük engeller arasında yer alır. İleri yaşlarda obezite ve aşırı şişmanlık başta olmak üzere çeşitli hastalıklar ile karşılaşmamak adına ergenlik dönemindeki bireylerin ayak üstü beslenmeden vazgeçmeleri, A vitamini, C vitamini, kalsiyum ve posa bakımından zengin olan besinleri tüketmeleri ve yağ ile tuz tüketimini sınırlandırmaları çok önemlidir. Eğer birey ergenlik döneminde sürekli olarak sağlıksız beslenirse ileriki dönemlerde obezite veya şişmanlık sorunu yaşayabileceği için sürekli olarak zayıflama programları uygulamak durumunda kalabilir. Bu yüzden birey için beslenme programı ve buna uygun diyet tedavisi henüz bu yaşlardayken alışkanlık haline getirilebilir.
Ergenlikte düzenli beslenme için neler yapılmalıdır?
Ergenlik dönemindeki bireylerde öğün atlama durumu da bir hayli fazla görülür. Özellikle ergenlik dönemindeki bireyler kahvaltı öğününü sıklıkla atlamaktadır. Oysa ergenlik dönemi için beslenme önerileri arasında en önemlilerinden bir tanesi tam zamanında sağlıklı bir sabah kahvaltısı yapılmasıdır, bu konu bireylere özel olarak öğütlenmelidir.
Maalesef ergenlik çağındaki özellikle kız bireylerde yeme bozuklukları anoreksiya gibi rahatsızlıklara kadar gidebilmektedir. Böyle bir durum ile karşılaşıldığında ergenlik dönemindeki bireyin hem beslenme tedavisi hem de psikolojik tedavi görmesi gerekebilir. Tedavi yapılırken ergenlik dönemindeki bireyi bu duruma iten sebeplerin de araştırılması gerekir, böylece sorunun tekrar etmesi önlenebilir. Tüm bu süreçler elbette uzmanlar tarafından sürekli kontrol altında tutularak geçirilmelidir.
Ergenlik döneminde olan bireyin sağlıklı beslenme alışkanlıklarına devam etmesi adına bazı durumlarda diyetisyen yardımı alınmasına ihtiyaç olabilir. İhtiyaç doğrultusunda uzman, bireye özel ergenlik dönemi için beslenme önerileri aktaracaktır ve bir diyet tedavisi uygulayacaktır. Bu diyet tedavisi ve beslenme önerilerine uygun olarak beslenildiği takdirde, yeterli ve dengeli beslenme sağlanmış olur.