22 Jul
Hamilelikte Beslenme
Hamilelik döneminde annenin sağlıklı beslenmesi hem anne için hem de bebek için büyük bir önem taşır. Bu nedenle annelerin yediklerine öncesinden çok daha fazla dikkat etmeleri gerekir. Hamilelikte beslenmeye dikkat edilmezse bebeğin zihinsel ve fiziksel gelişiminde ya da annenin sağlığında olumsuz durumlar baş gösterebilir. Bu gibi durumları önlemek amacıyla annenin gebelikte beslenme konusunda dikkatli olması, vücudunun ihtiyacı olan besinleri yeterli ve dengeli bir biçimde alması gerekir.
Hamilelikte beslenme konusunda dikkat edilmesi gerekenler:
- Anne adayının her besin grubundan yeterli miktarda, ölçülü olarak ve dengeli bir şekilde tüketmesi
- Anne adayının fizyolojik birtakım ihtiyaçlarının karşılanması
- Vücuttaki besin depolarının daima dengede tutulması
- Annenin rahmindeki bebeğin sağlıklı büyümesinin ve gelişiminin sağlanması
- Emziklilik döneminde yeterli miktarda süt salınmasına imkân tanıyacak şekilde beslenmeye özen göstermek
Hamilelikte Ne Kadar Kilo Alınması Normaldir?
Gebelikte kilo alımı aslında insanlar arasında oldukça yanlış anlaşılmış bir konudur. Çünkü gereğinden fazla alınan kilolar her zaman annenin ve bebeğin sağlığı için iyi olmayabilir. Bu yüzden annenin gebelik boyunca ne kadar kilo alması gerektiği belirlenmeli ve hamilelikte beslenme programı da buna göre oluşturulmalıdır. Özellikle bu program dahilinde annenin ne kadar enerji, ne kadar protein ve ne kadar yağ alacağı da planlanmalıdır. Böylece gebelikte beslenme süreci sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilmiş olabilir.
Anne adaylarının gebelik süresince almaları gereken kilo konusunda net bir rakam vermek mümkün değildir. Çünkü bu rakam anneden anneye göre büyük değişiklikler gösterir. Hem gebeliğin rahat geçmesi hem de gebeliğin ardından alınan kiloların sağlıklı bir şekilde verilebilmesi için bir gebelik sürecinde ortalama olarak 7 ile 14 kg arasında bir kilo alımı yeterli olabilir. Bu aralığın geniş olmasındaki en belirleyici olan annenin henüz gebeliğin başındayken alınmış olan beden kitle indeksidir.
Hamilelikte aşırı kilo alımı
Maalesef annenin gebelik döneminde gereğinden fazla kilo alması geç doğum, gebelik diyabeti, hipertansiyon ve benzeri hastalıklara neden olabilir. Bu konuda annelerin dikkatli olmasında ve hamilelikte beslenme konusunda önem vermelerine ihtiyaç vardır. Aynı şekilde gebelikte beslenme yetersizliği de anne ve bebek açısından zararlı olabilir. Bu yüzden annenin ve bebeğin vücutlarının besin ihtiyaçlarını doğru belirlemek ve bazı durumlarda diyet tedavisi uygulamak gerekebilir.
Gebelik Öncesi Kilo
Gebelikte annenin kilo artışı gebeliğin öncesinde annenin ağırlığı ile de alakalı olmaktadır. Bu yüzden gebeliğin öncesinde annenin sağlıklı bir kilo aralığı ile sağlıklı bir vücuda sahip olmasının da önemi büyüktür. Eğer ki anne gebelik öncesinde şişmanlık ya da obezite ile alakalı bir problem yaşıyor ise bu da gebelik süresinde iyi bir şekilde takip edilmelidir.
Planlı gebeliklerde annenin gebeliğin öncesinde kilosunu da dengede tutmasında, eğer obezite ya da şişmanlık sorunu yaşıyorsa diyet tedavisi ile normal kilosuna dönmesinde fayda vardır.
Gebelikte Sağlıklı Beslenme
Hamilelikte beslenme denildiğinde toplum algısında oluşan annenin iki kişilik beslenmesi gerektiği yanılgısı oldukça sağlıksız bir yaklaşımdır. Bu yüzden annelerin çevresinden bu tip bilgiler aldığında önemsememeleri ve gebelikte beslenme ile alakalı en doğru karar için yine diyetisyen ya beslenme uzmanlarına danışmaları gerekir. Çünkü annenin beslenme ihtiyacı annenin yaşından kilosuna, sağlık durumundan fiziksel aktivitelerine kadar pek çok değişkene bağlı olarak farklılık gösterebilir.
Enerji Alımı
Gebelikte 20. Hafta itibariyle annenin ve bebeğin besin ve enerji ihtiyaçlarında bir artış olabilir. Bu yüzden bu süreçten sonra annenin günlük aldığı kalori miktarının üstüne ilave yapılabilir. Günlük enerji alımında besinlerin dağılımı ise karbonhidrat %55, protein %15 ve yağ %30 şeklinde olur.
Gebelikte Karbonhidrat Alımı
Vücudun karbonhidrat ihtiyacı kompleks karbonhidratlardan sağlanmalıdır. Bu şekilde kan şekeri kontrollü seviyelerde tutulabilir. Özellikle hamilelikte beslenme konusunda annelerin sofra şekerinden, hamur işlerinden ve tatlı gibi besinlerden uzak durması gerekir. Bu sayede gestasyonel diyabet riski de azaltılabilir. Ancak karbonhidratın yetersiz alımı da bazı olumsuz durumlara neden olabilir. Çünkü vücudun enerji kaynakları tükettiğinde kas kaybı ya da yağ metabolizması kalıntılarından olan keton cisimcikler oluşabilir. Benzer şekilde bu durum çocuğun sağlığını da olumsuz yönde etkileyebilir.
Gebelikte Proteinlerin Önemi
Protein fetusun büyümesi ve gelişimi açısından çok önemlidir. Her gün ihtiyaç duyulan proteinin %60’ı yumurtadan, etlerden ve yoğurttan sağlanabilir. Hamilelikte beslenme uzmanları annelerin ortalama olarak her gün 60 gram kadar protein almasını önerebilirler. Fakat gebeliğin altıncı ayı itibariyle fetus biraz daha fazla büyüyeceği için proteine ihtiyaç da %30 oranında artabilir. Ancak vejetaryen olan anneler için protein ihtiyacı ve buna bağlı olarak alınacak besinler farklılık gösterir. Bu yüzden vejetaryen annelerin beslenme listesinin farklı bir şekilde programlanması gerekir.
Gebelikte Yağ Alımı
Gebelikte beslenme konusunda annenin alacağı sağlıklı yağların da önemi büyüktür. Özellikle omega-3 (balık yağı) tüketimi bebeğin beyin, sinir sistemi ve göz sağlığının yanı sıra; anne adayında ruhsal durum, kalp ve damar sağlığı ile kan pıhtılaşma sistemi üzerinde olumlu etki sağlar. Yağlı balıklar özellikle hamsi, uskumru, sardalya, ceviz, koyu yeşil yapraklı sebzeler besinlerden omega-3 açısından zengin olanlardır.